Tên đề tài luận án: Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định tham gia bảo hiểm hưu trí tự nguyện của người dân ở Việt Nam.

1. Họ và tên nghiên cứu sinh: Phùng Thị Thu Hương                                        2. Giới tính: Nữ

3. Ngày sinh: 29/09/1991                                                                                        4. Nơi sinh: Hải Phòng

5. Quyết định công nhận nghiên cứu sinh số 2417/QĐ-ĐHKT ngày 09/09/2020 của Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế, ĐHQGHN

6. Các thay đổi trong quá trình đào tạo (nếu có): Không

7. Tên đề tài luận án: Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định tham gia bảo hiểm hưu trí tự nguyện của người dân ở Việt Nam

8. Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng 9. Mã số: 9340201.01

10. Cán bộ hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Phạm Thị Hoàng Anh và TS. Nguyễn Phú Hà

11. Tóm tắt các kết quả mới của luận án: 

- Mục tiêu nghiên cứu của luận án là đánh giá tác động của các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định tham gia BHHTTN của người dân ở Việt Nam, trên cơ sở đó đề xuất một số hàm ý chính sách phù hợp với các bên liên quan nhằm thúc đẩy quyết định tham gia BHHTTN của người dân tại Việt Nam. Đối tượng nghiên cứu của luận án là các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định tham gia bảo hiểm hưu trí tự nguyện của người dân ở Việt Nam. Phương pháp nghiên cứu trong bài kết hợp cả phương pháp phân tích định tính và định lượng, giúp cho nghiên cứu có sự tổng quát cả về góc độ vĩ mô toàn cảnh thị trường BHHTTN tại Việt Nam, cũng như góc độ vi mô đối với các nhân tố tác động đến quyết định của người dân. Nghiên cứu định lượng gồm 2 bước là nghiên cứu sơ bộ (với mẫu là 100 quan sát) và nghiên cứu chính thức (với mẫu là 1126 quan sát). 

- Kết quả nghiên cứu đã thể hiện được tác động của thái độ, niềm tin vào ngân hàng, hành vi e ngại rủi ro, hiểu biết tài chính có tác động tích cực cùng chiều đến quyết định tham BHHTTN. Nhận thức lại có tác động ngược chiều đến quyết định tham gia BHHTTN. Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng đã sử dụng và phân tích các yếu tố nhân khẩu học như biến điều tiết đến mối quan hệ giữa ý định tham gia BHHTTN và quyết định tham gia BHHTTN, và kết quả cho thấy nơi sinh sống tại Hà Nội và việc từng tham gia loại BHHT có tác động đáng kể đến mối quan hệ này. 

- Với kết quả nghiên cứu này, luận án có giá trị cả về mặt lý luận và thực tiễn. Thứ nhất, luận án đã vận dụng lý thuyết hành vi tài chính và các lý thuyết nền tảng để xây dựng mô hình đánh giá các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định tham gia bảo hiểm hưu trí tự nguyện, đồng thời phân tích được mối quan hệ giữa ý định và quyết định tham gia bảo hiểm hưu trí tự nguyện. Thứ hai, luận án sử dụng chuỗi dữ liệu khảo sát đầu tiên về các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định tham gia bảo hiểm hưu trí tự nguyện của người dân ở Việt Nam và đã cho thấy nhân tố nhận thức, thái độ, niềm tin vào ngân hàng, hiểu biết tài chính có tác động đến quyết định này. Bên cạnh đó, yếu tố nhân khẩu học về nơi sinh sống tại khu vực Hà Nội cũng như việc từng tham gia BHHT cũng có tác động điều tiết đến mối quan hệ giữa ý định tham gia BHHTTN và quyết định tham gia BHHTTN. Thứ ba, luận án đã phân tích chuyên sâu về thực trạng thị trường BHHTTN tại Việt Nam, thể hiện rõ vai trò của BHHTTN trong bối cảnh xu hướng dân số già hóa cùng với sự quá tải của quỹ hưu trí công tại Việt Nam. Thứ tư, luận án đã đề xuất một số khuyến nghị cho các DNBH cũng như các cơ quan quản lý ban ngành.

12. Các hướng nghiên cứu tiếp theo: 

Luận án gợi ý một số hướng nghiên cứu trong vấn đề này như sau: 

- Thứ nhất, trong nghiên cứu đã cập nhật các dữ liệu trong thời gian 2018-2022 của các doanh nghiệp bảo hiểm cung cấp sản phẩm BHHTTN, tuy nhiên chỉ mới dừng lại ở phương pháp thông kể để tập trung vào phân tích các nhân tố tác động. Trong tương lai, có thể xem xét tăng cường phân tích mối liên hệ thực tiễn và chạy mô hình để kiểm định thực trạng BHHTTN ở các doanh nghiệp bảo hiểm cũng như lồng ghép nghiên cứu về các nhân tố để khẳng định và phân tích rõ toàn cảnh thị trường BHHTTN tại Việt Nam. 

- Thứ hai, trong tương lai, có thể xem xét thêm các nhân tố khác ảnh có khả năng ảnh hưởng đến quyết định tham gia BHHTTN của người dân, đặc biệt là các yếu tố hành vi tài chính và phi tài chính khác. 

- Thứ ba, nên mở rộng phạm vi nghiên cứu thông qua cỡ mẫu quan sát ở các
khu vực khác trên địa bàn Việt Nam để tăng tính tin cậy, tính đại diện cho tổng thể hơn. Các nghiên cứu mới có thể tiếp tục kiểm định thang đo đã phát triển trong nghiên cứu này ở các bối cảnh khác và mở rộng nghiên cứu để đem lại kết quả đa chiều hơn. 

- Thứ tư, nghiên cứu vẫn chỉ tập trung vào dòng sản phẩm BHHTTN của doanh nghiệp bảo hiểm cung cấp, trong khi đó BHHTTN hiện đang có hai sản phẩm do Nhà nước cũng như doanh nghiệp bảo hiểm cung cấp. Nghiên cứu sau này có thể tập trung thêm vào dòng sản phẩm BHHTTN của Nhà nước và có sự so sánh để nâng cao nhận thức về hai dòng sản phẩm và có sự so sánh để thúc đẩy phát triển hệ thống hưu trí đa trụ cột ngày càng vững mạnh hơn tại Việt Nam.

13. Các công trình đã công bố có liên quan đến luận án:

- Huong, P. T. T.*, Quang, L. V. M.,(2021).“Vietnam workers’ intention to participate in voluntary social insurance: A casestudy in Bac Ninh Province”. International Conference: “International Conference for Young Researchers in Economics and Business”, 189-204. ISBN: 978-604-343-394-4

- Huong, P. T. T.*, Anh, P. T. H., Anh, L. T., (2022).“Sustainable development and social insurance: Factor affecting intention to participate in Voluntary social pension in Ha Noi – Vietnam, 2022. International Conference “ Global Forum for Financial Consumers – Financial Consumer Protection and Sustainable Development”, 274-283. ISBN: 978-604-70-3412-3

- Huong, P. T. T.*, Le Hong Thai, Anh, P. T. H., (2023).“Examining the impacts of saving rate and net lending on pension funds in OECD countries”, 2023. International Conference “ Global Forum for Financial Consumers – Building Resilient Financial Consumers; Protection in the Post- COVID Era”, 707-723. ISBN: 979-11-962446-4-4

- Huong, P. T. T., Anh, P. T. H., Soyoung L.*, (2023).“Experience in promoting the intention to participate in private pension of Korea and lessons for Vietnam”, 2023. International Conference “ Global Forum for Financial Consumers – Building Resilient Financial Consumers; Protection in the Post- COVID Era”, 1159-1174. ISBN: 979-11-962446-4-4

>> Xem Thông tin luận án tại đây./.