Bài viết “The impact of social responsibility on the competitive advantage of small and medium-sized enterprises in Hanoi, Vietnam” của Đỗ Thị Thơ - giảng viên Trường Đại học Kinh tế và cộng sự công bố trên Problems and Perspectives in Management (Business Perspectives) Vol. 23, Iss. 1 (2025) phân tích tác động của trách nhiệm xã hội doanh nghiệp (CSR) và marketing xanh đến lợi thế cạnh tranh của các doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs) tại Hà Nội. Nghiên cứu khẳng định rằng việc kết hợp chiến lược CSR và marketing xanh giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín, từ đó tăng khả năng cạnh tranh bền vững trên thị trường.

Bài viết phân tích tác động của trách nhiệm xã hội doanh nghiệp (CSR) và marketing xanh (green marketing) đến lợi thế cạnh tranh của các doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs) tại Hà Nội. Dữ liệu được thu thập thông qua 292 bảng khảo sát hợp lệ và xử lý bằng mô hình phương trình cấu trúc PLS-SEM. Kết quả nghiên cứu cho thấy: Trách nhiệm xã hội doanh nghiệp (CSR) có ảnh hưởng tích cực đến marketing xanh (β = 0.812, p < 0.01) và uy tín doanh nghiệp (β = 0.458, p < 0.01), Marketing xanh có tác động mạnh đến uy tín doanh nghiệp (β = 0.440, p < 0.01), trong khi uy tín doanh nghiệp là yếu tố quan trọng thúc đẩy lợi thế cạnh tranh (β = 0.794, p < 0.01). Nghiên cứu cũng chỉ ra tác động gián tiếp của CSR và marketing xanh đến lợi thế cạnh tranh thông qua uy tín doanh nghiệp, với các hệ số đường dẫn gián tiếp lần lượt là 0.364 và 0.350. Ngoài ra, CSR còn ảnh hưởng gián tiếp đến uy tín doanh nghiệp thông qua marketing xanh (β = 0.358, p < 0.01). Kết quả khẳng định rằng việc kết hợp chiến lược CSR và marketing xanh giúp doanh nghiệp nâng cao hình ảnh, uy tín, từ đó tăng khả năng cạnh tranh bền vững trên thị trường. Đáng chú ý, nghiên cứu cũng phát hiện không có sự khác biệt giới tính trong việc đánh giá các yếu tố này, nghĩa là cả nam và nữ quản lý đều nhìn nhận vai trò của CSR và marketing xanh tương tự nhau

Nghiên cứu sử dụng mô hình phương trình cấu trúc PLS-SEM để phân tích mối quan hệ giữa CSR, marketing xanh, uy tín doanh nghiệp và lợi thế cạnh tranh của SMEs, một hướng tiếp cận định lượng hiện đại, phù hợp để kiểm định các mô hình phức hợp có biến trung gian như uy tín doanh nghiệp. Bài báo mở rộng hiểu biết về mối liên kết giữa CSR, marketing xanh, uy tín doanh nghiệp và lợi thế cạnh tranh, đóng góp bằng chứng thực nghiệm từ bối cảnh Việt Nam, nơi CSR và phát triển bền vững ngày càng được quan tâm trong nhóm doanh nghiệp nhỏ và vừa. Kết quả khẳng định CSR và marketing xanh là hai công cụ chiến lược giúp SMEs tại Hà Nội không chỉ cải thiện hình ảnh và uy tín mà còn tạo ra lợi thế cạnh tranh dài hạn. Nghiên cứu gợi ý các doanh nghiệp nên lồng ghép CSR và yếu tố “xanh” vào chiến lược kinh doanh cốt lõi để phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh trong bối cảnh hội nhập.

Hàm ý chính sách

1. Tăng cường thực thi trách nhiệm xã hội doanh nghiệp (CSR):

• Doanh nghiệp cần chủ động xây dựng chiến lược CSR toàn diện, bao gồm trách nhiệm với kinh tế, xã hội, môi trường và các bên liên quan.
• Cơ quan quản lý nên khuyến khích, vinh danh hoặc hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp tích cực triển khai hoạt động CSR hướng đến cộng đồng và phát triển bền vững.

2. Thúc đẩy marketing xanh trong SMEs:

• Khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào sản phẩm xanh, bao bì thân thiện môi trường và quy trình sản xuất sạch.
• Chính quyền có thể xây dựng chính sách ưu đãi thuế hoặc tín dụng xanh cho các doanh nghiệp áp dụng mô hình sản xuất và marketing thân thiện với môi trường.

3. Nâng cao uy tín doanh nghiệp như một tài sản chiến lược:

• Doanh nghiệp nên coi uy tín là nguồn lực vô hình mang lại lợi thế cạnh tranh dài hạn, gắn với các giá trị đạo đức, trách nhiệm xã hội và minh bạch thông tin.
• Hiệp hội doanh nghiệp và cơ quan chức năng nên tăng cường truyền thông, đào tạo và chia sẻ kinh nghiệm về CSR và marketing xanh, giúp SMEs nâng cao nhận thức và năng lực thực hành.

4. Định hướng phát triển bền vững và bình đẳng:

• Nghiên cứu cho thấy không có sự khác biệt giới tính trong đánh giá tác động của CSR và marketing xanh, vì vậy các chính sách hỗ trợ nên mang tính phổ quát, khuyến khích sự tham gia bình đẳng của cả nam và nữ trong quản trị và hoạch định chiến lược doanh nghiệp.

>>> THÔNG TIN BÀI BÁO

The Tuan Tran, Bui Van Vien and Do Thi Tho (2025). The impact of social responsibility on the competitive advantage of small and medium-sized enterprises in Hanoi, Vietnam. Problems and Perspectives in Management, 23(1), 325-338.  http://dx.doi.org/10.21511/ppm.23(1).2025.24

>>> THÔNG TIN TÁC GIẢ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

TS. Đỗ Thị Thơ hiện là Phó Trưởng khoa Tài chính - Ngân hàng, Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội. TS. Đỗ Thị Thơ tốt nghiệp cử nhân ngành Tài chính - Ngân hàng, Học viện Tài chính (2004); tốt nghiệp Thạc sĩ ngành Kinh tế, Tài chính - Ngân hàng, Học viện Tài chính (2010); bảo vệ luận án tiến sĩ ngành Quản trị kinh doanh tại Trường ĐH Southern Luzon State (Philippines) (2018). Trước khi về với Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội tháng 01/2023, TS. Đỗ Thị Thơ đã có 15 năm công tác trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo.